HLB Shift "Schroot is geen afval"

Hij werd onlangs 50 jaar en viert dit jaar het 35-jarig bestaan van zijn bedrijf, dat zijn vader oprichtte. Als klein jochie wist Bernard Blaak al dat hij in de handel van oud ijzer en metalen zou gaan werken.

Ettelijke tonnen schroot wachten op het buitenterrein op bedrijventerrein Barger-meer in Emmen op een volgende bestemming. Van lang wachten is echter geen sprake, want de omloopsnelheid van het schroot is erg hoog. We spreken Bernard rond het middaguur; in de ochtend is al zo’n 150 ton (!) oud ijzer afgevoerd. “Erin en eruit, het is puur handel waar het om draait”, aldus Bernard Blaak. In de grote loods wordt al het oud ijzer en metaal zorgvuldig geselecteerd. Het levert surrealistische plaatjes op van containers vol afgedankte printplaatjes, afgekeurde metalen onderdelen, glimmende koperdraden en meer. Al het ferro en non-ferro metaal is hier welkom. 

Van vader op zoon, op kleinzoon

“Mijn opa had een schrootwerf. Als klein jochie liep ik daar graag rond”, vertelt Bernard. “Ik hielp met opruimen en vegen of mocht een motorblok uit elkaar halen. Toen ik 15 jaar was, startte mijn vader met een nieuw bedrijf: Emmer Schroot en Metaalhandel. Ik wist toen al dat ik ooit in de zaak wilde en het mettertijd zou overnemen. Na mijn opleiding elektrotechniek ben ik bewust eerst bij de Luchtmacht aan de slag gegaan. Sleutelen aan F16’s, een prachtige tijd! Toch wist ik zeker dat ik dat werk niet zou blijven doen. In 1991 liep mijn vierjarige contract af en ik besloot om niet bij te tekenen. Ik ging in dienst bij mijn vader.” Zoon Lars (21) lijkt hetzelfde pad te gaan volgen. Hij werkt sinds dit voorjaar bij Emmer Schroot en heeft aangegeven het bedrijf in de toekomst te willen overnemen. Johan Bodde, partner / accountant bij HLB Nannen: “De eerste stapjes zijn gezet; we voeren verkennende gesprekken over mogelijke scenario’s. Het is belangrijk om goed voorbereid te zijn. Er komt immers veel kijken bij de bedrijfsoverdracht.” Het is echter nog lang niet zover, want net als zijn vader Bernard moet Lars eerst alle facetten van het bedrijf goed leren kennen. “Hij wordt nu overal ingezet en moet zich eerst bewijzen”, aldus Bernard. “Zo heb ik het vak ook moeten leren.”

“Ik tekende niet bij bij de Luchtmacht; ik wilde de zaak in”

Prijzen wijzigen continu

Ten opzichte van Bernard’s begintijd is de markt waarin Emmer Schroot en Metaal en de zusterbedrijven nu opereren ingrijpend veranderd. “Vroeger werkten we met een ijzerprijs die een maand bleef staan. Tegenwoordig verandert de koers continu, onder invloed van valutakoersen en vraag en aanbod wereldwijd. Ontwikkelingen in het Verre Oosten hebben daarop een grote impact. De markt is enorm beweeglijk.” Hoe kwetsbaar het de handel maakt, weet Bernard maar al te goed. “Op 4 augustus 2008 klapten de prijzen; het was het begin van de crisis. Ik weet het nog precies. Tot op dat moment rezen de prijzen de pan uit en ineens was alles flink minder waard. Inmiddels is het prijsniveau wel weer goed, maar we blijven afhankelijk van internationale ontwikkelingen.” Via een app kan Bernard de koersen realtime volgen; op de eigen site emmerschroot.nl communiceert het bedrijf de dagprijzen. De nuchtere Drent laat er zich niet gek door maken. “Het is een kwestie van rustig blijven en de risico’s beheersbaar houden. Onze afnemers zijn gebaat bij een continue kwaliteit. Verkopen is voor ons geen enkel probleem. Onze aandacht gaat vooral uit naar een goede en voldoende aanvoer. Focus op inkoop dus. Aan de inkoopzijde zitten feitelijk onze klanten.”

De ontwikkelingen rond de prijzen voor oud ijzer zijn niet de enige veranderingen die zich voordeden. De milieu-eisen zijn bijzonder streng geworden. “Een goede zaak”, vindt Bernard. “Wij beschikken over machines die voldoen aan de hoogste milieu-eisen, we werken op vloeistofdichte vloeren. Bij de inkoop kijken we kritisch naar de kwaliteit: is het materiaal niet sterk verontreinigd, is alles goed gescheiden aangeleverd? Als we goed kunnen recyclen, besparen we op grondstoffen. Immers, met iedere gram koper, lood of zink die wordt gewonnen, slinkt de voorraad. Het is mooi dat veel metalen eindeloos te recyclen zijn. Zo is lood volledig en eindeloos om te smelten. Je mag schroot dan ook niet betitelen als afval, dat is het echt niet. Door te recyclen wordt vooral veel energie bespaard. Dat is de allergrootste winst voor het milieu.”

“Het is mooi dat veelmetalen eindeloos te recyclen zijn”

Inventarisatie is een uitdaging

De snelle in- en verkoop levert voor HLB Nannen wel wat uitdagingen op. Johan Bodde: “Wat lastig is, is de inventarisatie van de voorraad op het afsluitmoment. Het meest betrouwbare moment om de voorraad te balansen is de week tussen Kerst en oud en nieuw, als het bedrijf gesloten is. En zelfs dan moeten we een inschatting doen.” Bernard: “Onze jarenlange ervaring helpt daarbij. Ik weet precies wat er staat, wat er onderweg is en wat er aan geld openstaat.” Tot en met 2017 verzorgde de moeder van Bernard de administratie. Eens per kwartaal nam relatiebeheerder Jannet Eisen alles met haar door en verzorgde ze de btw-aangifte. “Ik bezocht haar altijd thuis”, lacht Jannet. Sinds begin dit jaar heeft Bernard’s echtgenote de administratieve taken overgenomen van haar schoonmoeder. Bernard: “Ze was voorheen werkzaam in de zorg en is nu veel meer betrokken bij de zaak.” Zeker nu ook (nog thuiswonende) zoon Lars in het bedrijf werkzaam is, wordt er thuis veel over Emmer Schroot en Metaal gesproken. Trotse Bernard: “Het is leuk dat we elke dag samen in de auto stappen en fluitend in de auto zitten!”

Sparringspartner

“Bernard Blaak weet met zijn bedrijven mooie resultaten te behalen; daar zal menig ondernemer jaloers op zijn. We werken al 25 jaar samen met Emmer Schroot en Metaal. We verzorgen alle taken op gebied van accountancy en fiscaliteit, maar zijn vooral ook een sparringpartner. Het ziet er naar uit dat we de komende jaren opnieuw de bedrijfsoverdracht binnen de familie gaan begeleiden; de derde generatie staat klaar.”