Pleidooi voor het huwelijk: Lieve vrouwen, waarom niet gewoon trouwen?

Als mensen trouwen, leggen ze een belofte af. Hiervoor zijn verschillende bewoordingen te vinden, maar deze Engelstalige belofte is een mooie klassieker: 

to have and to hold from this day forward, for better for worse, for richer for poorer, in sickness and in health, to love and to cherish, till death us do part...

Je spreekt af dat je in voor- en tegenspoed voor elkaar zult zorgen. Deze trouwbelofte klinkt officieel en wordt misschien als overdreven gezien; toch zal elk verloofd stel direct bevestigen dat zij dit willen.

Wat staat er in de wet?

Het mooie is dat de wet deze trouwbelofte ondersteunt. In het Burgerlijke Wetboek artikel 1:81 staat: “Echtgenoten zijn elkander getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd. Zij zijn verplicht elkander het nodige te verschaffen”. Vervolgens staat in artikel 1:82 BW

'Echtgenoten zijn jegens elkaar verplicht de tot het gezin behorende minderjarige kinderen te verzorgen en op te voeden en de kosten van die verzorging en opvoeding te dragen'

De uitwerking van deze wettelijke regelingen vinden we in de artikelen erna, dit zijn onder andere:

Artikel 1:84 lid 1 BW 'De kosten der huishouding, daaronder begrepen de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen, komen ten laste van het gemene inkomen van de echtgenoten en, voor zover dit ontoereikend is, ten laste van hun eigen inkomens in evenredigheid daarvan; voor zover de inkomens ontoereikend zijn, komen deze kosten ten laste van het gemene vermogen en, voor zover ook dit ontoereikend is, ten laste van de eigen vermogens naar evenredigheid daarvan.'

In artikel 1:88 BW staat dat 'een echtgenoot de toestemming van de andere echtgenoot nodig heeft voor bepaalde bijzondere rechtshandelingen, zoals bijvoorbeeld het aangaan van bepaalde leningen.'

In artikel 1:94 BW staat de zeer bekende gemeenschap van goederen beschreven. 'Van het ogenblik van de voltrekking van het huwelijk bestaat tussen de echtgenoten van rechtswege een gemeenschap van goederen.' 
Door huwelijkse voorwaarden te maken, kunnen stellen aangeven in hoeverre zij deze gemeenschap willen en welke goederen er wel en niet toebehoren.

Andere door de wet geregelde gevolgen van trouwen*

1. Je bent direct elkaars erfgenaam
   
2. Een echtgenoot wordt geacht de vader van een kind te zijn wanneer dit kind tijdens het huwelijk is geboren
3. Bij een echtscheiding geldt er in beginsel een alimentatieverplichting

* Voor het begrip trouwen kan hier ook geregistreerd partnerschap worden gelezen.
Juridisch gezien bestaat nauwelijks nog verschil tussen trouwen en geregistreerd partnerschap. De wettelijke afspraken over bezit, ouderschap en erfrecht zijn inmiddels hetzelfde.

Kortom

Als je trouwt, wordt de trouwgelofte, die je op wat voor manier dan ook uitspreekt, ondersteunt door de wet. Blijf je echter samenwonen en trouw je niet, dan is er wettelijk niets geregeld. Eigenlijk is dat vreemd. Immers: hoeveel stellen wonen samen in deze tijd? Dan zou je daar toch ook iets wettelijks voor geregeld willen zien. Dat is dus niet het geval.

Samenwoners moeten zich dus heel goed bewust zijn van het feit dat zij wettelijk niets van elkaar zijn als zij zelf niets regelen. Ze zijn niet elkaars erfgenaam, de partner is niet automatisch vader van het kind en ze delen in principe geen enkel vermogen samen. Terwijl, als je het de meeste samenwoners vraagt, zij vanzelfsprekend ook de bedoeling hebben de rest van hun leven voor elkaar te zorgen. Er is echter geen enkele wettelijke regeling op basis waarvan de ene partner de ander kan dwingen om die belofte na te komen.

Samenlevingscontract

Aangezien de wet dus vrijwel niets regelt voor samenwoners, moeten zij alles zelf regelen. Om afspraken over gezamenlijke kosten en goederen vast te leggen, moeten zij een samenlevingscontract opstellen bij de notaris. Om erfgenaam van elkaar te worden, moeten zij een testament maken. Om vader te kunnen worden, moet de man zijn kind erkennen.

Er ontstaat echter geen gemeenschap van goederen en er ontstaat ook geen alimentatieverplichting. 

Inkomensongelijkheid

Als stellen jong zijn en net gaan werken, dan is de verzorgingsbehoefte van beide partijen meestal niet aanwezig. Dit wordt anders als stellen al jaren bij elkaar zijn en er ook kinderen zijn. Ook in deze tijd is het bij de meeste stellen niet ongebruikelijk dat de vrouw minder gaat werken. Zij neemt de zorg voor de kinderen wat meer op zich, al dan niet tijdelijk totdat de kinderen het huis uit zijn. Hierdoor ontstaat een inkomensongelijkheid. Deze inkomensongelijkheid is tijdens het huwelijk meestal geen probleem, maar bij een echtscheiding wordt dat zichtbaar. 

Alimentatieverplichting 

De trouwbelofte, en dus ook de wet, werken ook voor de periode na het huwelijk. Doordat er een gemeenschap van goederen is ontstaan tijdens het huwelijk, deelt de vrouw in het vermogen dat de man tijdens het huwelijk heeft kunnen opbouwen, terwijl zij voor de kinderen zorgde. Door de alimentatieverplichting krijgt de vrouw een paar jaar de tijd om haar carrière weer op te pakken en/of meer te gaan werken.

Vraag jezelf eens af

Het voorgaande klinkt misschien ouderwets, maar in de praktijk blijkt het juist in deze tijd vaak voor te komen dat de vrouw na overlijden van de man of bij echtscheiding in een slechte(re) financiële positie raakt. Daarom zou iedere vrouw zichzelf moeten afvragen of zij zich wel in een gelijkwaardige financiële positie bevindt ten opzichte van haar partner. 

Hoewel je als samenwoner officieel geen trouwbelofte aflegt, is de bedoeling van een verliefd stel natuurlijk precies hetzelfde als bij gehuwden. Je wilt voor elkaar zorgen, in goede en in slechte tijden. Zoals we zagen is die belofte niets waard als je als samenwoners niets regelt. Zelfs al heb je een samenlevingscontract: bij scheiding heb je over en weer geen enkel recht. 

Daarom raden wij iedere vrouw aan, denk eens na over trouwen, dat is helemaal zo gek nog niet.

In een speciale reeks van artikelen gaan wij de dieper in op aspecten die belangrijk zijn voor vrouwen. Lees hier over de aspecten die verder aan bod komen.