Update box 3-heffing

Aandeel in de reserves van een VvE

Een aandeel in de reserves van een Vereniging van Eigenaren behoren tot de bezittingen die in box 3 moeten worden aangegeven. Voorheen viel een aandeel in de reserves van een Vereniging van Eigenaren onder de vermogenscategorie “overige bezittingen” in box 3. Onlangs heeft Hof Arnhem-Leeuwarden geoordeeld dat een aandeel in de reserves van een Vereniging van Eigenaren kwalificeert als “bank- en spaartegoed”. Dit is gunstig, want bank- en spaartegoeden worden belast tegen het lage forfaitpercentage in tegenstelling tot de overige bezittingen. 

Derdenrekening notaris

Geld dat op een derdenrekening bij een notaris staat, kwalificeert formeel gezien als een vordering op de notaris. Deze vordering valt daardoor onder de vermogenscategorie 'overige bezittingen'. Voor die categorie geldt het hoge fictieve rendement van (2023) 6,17%.

De hier eerdergenoemde uitspraak van het Hof Arnhem-Leeuwarden kan mogelijk uitkomst bieden. De vraag is of deze uitspraak ook van toepassing is op een derdenrekening bij de notaris. De meningen hierover lopen uiteen.

In de wet is opgenomen dat een VvE-bijdrage altijd op een betaal- of spaarrekening ondergebracht moet zijn. Hierdoor vindt de rechter dat de vordering eigenlijk in de categorie betaal- en spaarrekeningen thuishoort.

Een derdenrekening bij de notaris moet ook altijd een betaal- of spaarrekening zijn. Hierdoor zou deze vordering ook onder de spaarrekeningen vallen.

We willen hierbij nog wel opmerken dat de Belastingdienst nog in cassatie kan tegen deze uitspraak. Dit kan leiden tot een andere uitkomst.

Definitieve percentages box 3 2022

Op dit moment geldt er voor box 3 een overbruggingsregeling totdat er een nieuw stelsel wordt ingevoerd. De verschuldigde box 3-heffing zal daarom de komende jaren worden berekend op basis van de zogenaamde forfaitaire spaarvariant. Het inkomen uit sparen en beleggen wordt in deze forfaitaire spaarvariant berekend aan de hand van de werkelijke vermogensverdeling. Er gelden afzonderlijke forfaitaire rendementen voor spaargeld, overige bezittingen en schulden. Onlangs heeft Staatssecretaris Van Rij de definitieve forfaitpercentages voor de waarde van bank- en spaartegoeden en schulden voor het jaar 2022 bekend gemaakt. De vastgestelde percentages voor het jaar 2022 zijn als volgt:

• Bank- en spaartegoeden: 0,00% (was 0,01%);
• Schulden: 2,28% (was 2,46%). 

Voor de overige bezittingen blijft een forfait van 5,53% gelden voor het jaar 2022.

Aandeel in een onverdeelde boedel

Als een belastingplichtige gerechtigd is tot onverdeelde boedel omdat bijvoorbeeld een erfenis nog niet verdeeld is, dan behoort het aandeel in die onverdeelde boedel gedeeltelijk of geheel tot zijn box 3-vermogen. Er zal dus goed gekeken moeten worden naar de soort bezittingen in die onverdeelde boedel. Zo valt een spaarrekening die tot de boedel behoort in box 3 onder de vermogenscategorie bank- en spaarrekeningen.

Aankopen van vastgoed via een Stak

De staatssecretaris heeft diverse Kamervragen beantwoord over aankopen van vastgoed via een Stichting Administratiekantoor (Stak). Hij bevestigt dat bij het aankopen van nieuw vastgoed via een Stak de uitgegeven certificaten aan de vastgoedbelegger als nettowaarde (waarde minus schuld) worden meegenomen bij overige bezittingen in box 3. Voor eenzelfde vastgoedportefeuille dat buiten een Stak rechtstreeks in box 3 zit, geldt de waarde als overige bezitting met een hoog rendementspercentage, terwijl een eventuele daarmee samenhangende schuld in een andere box 3-categorie valt, met een lager aftrekpercentage. Dit heeft te maken met het feit dat een certificaat een belang vertegenwoordigt van het geheel (bezitting én schuld) en zonder Stak het onroerend goed en de schuld als afzonderlijke vermogensbestanddelen worden aangemerkt.

De conclusie is dat het met eenzelfde vastgoedportefeuille (in zowel bezittingen en schulden) de belastingheffing in box 3 dus fors lager kan uitvallen wanneer het gestructureerd wordt met een Stak. Een Stak is volgens de staatssecretaris echter niet bedoeld voor constructies die alleen gericht zijn op het behalen van een fiscaal voordeel. Het streven is dat belastingplichtigen met eenzelfde vermogenssamenstelling hetzelfde belast moeten worden. Om die reden gaat onderzocht worden of deze Stak-constructie meer voorkomt en hoe deze het beste kan worden bestreden, al dan niet via een wetswijziging.

Box 3 en onderlinge verrekenbedingen tussen partners

Er kunnen tussen partners onderlinge periodieke verrekenbedingen, onderlinge vorderingsrechten en schulden ontstaan in geval van huwelijkse voorwaarden. De staatssecretaris van Financiën ziet dat bij de ene echtgenoot als een vordering en bij de andere echtgenoot als schuld. Door de werking van de afwijkende forfaitaire rendementspercentages voor overige bezittingen en schulden leidt de uitwerking van onderlinge vergoedingsverplichtingen – c.q. schulden tot nadelige gevolgen voor een echtpaar in box 3.

Nieuwe box 3 heffing weer uitgesteld

Het ziet er naar uit dat de invoering van een nieuw stelsel waarbij rekening wordt gehouden met het werkelijk rendement opnieuw zal worden uitgesteld. Staatssecretaris Van Rij heeft aangegeven dat de huidige geplande invoeringsdatum van 1 januari 2026 niet haalbaar is. Staatssecretaris Van Rij denkt dat de nieuwe regeling na een eerder uitstel van een jaar op z’n vroegst per 1 januari 2027 zal worden ingevoerd. Staatssecretaris Van Rij legt uit dat er meer tijd nodig is voor het wetgevingstraject en de uiteindelijke implementatie van de wet. Zolang de nieuwe regeling niet is ingevoerd, blijft de huidige overbruggingsregeling (de forfaitaire spaarvariant) gelden. 

Tegemoetkoming

Om tegemoet te komen aan de zorgen over de complexiteit en haalbaarheid van een stelsel op basis van werkelijk rendement zet de staatssecretaris in een Kamerbrief uiteen in hoeverre een verfijning van het forfaitaire stelsel als toekomstig stelsel box 3 als een alternatief zou kunnen dienen voor een stelsel op basis van werkelijk rendement. Een forfaitair stelsel is minder complex en het verfijnen van het bestaande stelsel is volgens de staatssecretaris minder ingrijpend dan het invoeren van een nieuw stelsel.

Het forfaitaire rendement wordt bepaald voor een uiteenlopende opsomming van verschillende vermogensbestanddelen, zoals banktegoeden, inclusief een aandeel VvE-spaargeld en derdenrekening notaris, obligaties, effecten, verhuurde woningen, verhuurde niet-woningen, vorderingen, schulden voor onroerend goed, andere schulden etc. De percentages worden vastgesteld op basis van het gemiddelde nettorendement, dus ook rekening houdend met kosten. Bij vermogenscategorieën met een reële kans op negatieve gemiddelde rendementen in een belastingjaar worden, net als in de huidige situatie, meerjarige forfaits toegepast. Hiervoor geldt een basiseenvoudigere formule: het gemiddelde rendement van de vijf of tien meest recente jaren. Het heffingsvrije vermogen wordt omgezet in een heffingsvrij inkomen.