Lieve vrouwen, kijk vooruit!
Hoe blijf je als vrouw verzekerd van een goede financiële toekomst? Moet je rekening houden met een mogelijke scheiding, ook al lijkt dat nooit te gaan gebeuren?
In onze speciale reeks van artikelen over financieel advies voor vrouwen is het tijd voor deel 4: het pensioen.
Vrouwen krijgen gemiddeld 40 procent minder pensioen
Bron: NOS, artikel 29 september 2021
Pensioenkloof
Het is een feit dat vrouwen gemiddeld gezien een lager pensioen zullen krijgen dan mannen. Uit de Pensioenaansprakenstatistiek 2015 van het CBS, blijkt dat mannen gemiddeld een te bereiken pensioen hebben van
€ 12.900 bruto per jaar, tegenover gemiddeld € 8.600 bruto per jaar voor vrouwen. Deze pensioenkloof wordt aan de ene kant veroorzaakt door het feit dat vrouwen veelal nog steeds minder uren per week betaald werk verrichten en anderzijds doordat vrouwen gemiddeld een lager loon hebben dan mannen.
Doordat de economische zelfstandigheid van vrouwen de afgelopen jaren is gestegen, zal het verschil in pensioen naar verwachting in de komende jaren wel kleiner worden. Maar er blijft verschil bestaan.
Wat is pensioen?
Bij pensioen denken we al snel aan “ver-van-mijn-bed”, iets met een pensioenfonds of-verzekeraar. Pensioen mag dan saai klinken, het is vanaf je 68e van levensbelang. Zeker als je bedenkt dat het huidige overheidspensioen (de aow), voor de dertigers en veertigers van nu naar een steeds latere ingangsdatum wordt verschoven.
Pensioen is veel breder dan aow en ouderdomspensioen via een pensioenfonds of -verzekeraar. Je kunt pensioen ook opbouwen door zelf periodiek geld te storten in een bank- of verzekeringsproduct zoals een (bank)spaarrekening, een lijfrentepolis, een beleggingsfonds, aandelen. Maar ook investeren in (verhuurd) vastgoed kan een vorm van pensioensparen zijn.
Krijg inzicht
De meeste mensen weten wel dat ze via www.mijnpensioenoverzicht.nl kunnen nagaan hoeveel pensioen zij tot nu toe ongeveer bij hun werkgever hebben opgebouwd en wat zij nog kunnen opbouwen bij deze werkgever (mits zij daar blijven werken!). Maar als je een eigen bedrijf hebt of ZZP-er bent, dan helpt het pensioenoverzicht alleen voor inzicht in een eventueel pensioenverleden. Voor de toekomst zul je zelf (pensioen)vermogen moeten opbouwen. Dat maakt het inzicht krijgen in pensioen voor deze mensen een stuk lastiger.
Een pensioenoverzicht of niet, de vraag blijft of het op te bouwen pensioen of vermogen voor jou later voldoende is:
- Hoeveel heb je straks nodig?
- Kun je met de euro’s die je straks krijgt in je levensonderhoud voorzien?
- Of bouw je eigenlijk te weinig op?
- Kun je eventueel stoppen met werken voor je 68e?
Zeker voor vrouwen die hun carrière (al dan niet tijdelijk) “on-hold” hebben gezet door parttime te gaan werken of te stoppen, zijn dit belangrijke vragen om bij stil te staan. Het is te gemakkelijk om erop te vertrouwen dat een eventuele partner met een goed pensioen, de pensioenkloof wel zal opvangen.
Een slimme meid, kijkt vooruit:
Er kan immers van alles met je partner gebeuren, waardoor ook het pensioen van deze partner minder blijkt te zijn dan verwacht (vaak van baan wisselen, arbeidsongeschikt worden, geen nabestaandenpensioen, uit elkaar gaan etc.).
Einde relatie
De wetgever heeft alleen voor gehuwden of geregistreerd partners regels vastgelegd over het eventueel verdelen van ouderdomspensioen bij het einde van de relatie door echtscheiding.
Voor samenwoners regelt de wet niets. Dat is best vreemd, want in 1995 woonde bijna 16 procent van alle stellen ongehuwd samen, maar inmiddels is dat al 23 procent. Naar verwachting zal in 2060 één op de drie stellen niet gehuwd of geregistreerd partner zijn.
Dat betekent derhalve dat bij het einde van de samenwoonrelatie, de vrouw geen wettelijke aanspraak kan maken op het ouderdomspensioen dat door de partner werd opgebouwd tijdens de samenwoonperiode. Om dit pensioen te verdelen moet je afspraken met elkaar maken en deze vastleggen in het samenlevingscontract. In de praktijk blijkt vaak dat deze afspraken niet of niet duidelijk zijn vastgelegd. Bij het einde van de relatie kan dit tot onaangename verrassingen leiden. Vooral de minst verdiende partner doet er verstandig aan om in actie te komen en inzicht te krijgen in het eigen pensioen en het te verdelen pensioen bij het einde van de relatie.
Hoewel gehuwde vrouwen dus wel wettelijk aanspraak kunnen maken op een deel van het ouderdomspensioen van hun partner, is het ook voor hen verstandig en belangrijk om inzicht te krijgen in hun pensioen. Want hoeveel zullen ze krijgen na een scheiding? En wanneer? En is dit voldoende?
Ga in gesprek met je partner
Samenwonend of gehuwd? Ga met je partner in gesprek over het inkomen nadat jullie stoppen met werken. Hoe financieel verantwoordelijk voelen jullie je voor elkaar? Is wat jullie ooit afspraken onderling nog steeds jullie wens? Is jullie samenwoonrelatie wellicht toe aan een huwelijk of partnerschap om zo de financiële zorg voor elkaar beter te waarborgen?
Krijg samen inzicht en weet waar jullie samen aan toe zijn. Naast meer uren gaan werken, zijn er genoeg andere mogelijkheden om nu al inkomen voor later op te bouwen, ook als je parttime werkt. Dat hoeft geen ingewikkeld pensioenproduct te zijn, je kunt soms ook simpelweg bijsparen in de pensioenregeling van je huidige werkgever. Ook bestaan er mogelijkheden om met belastingvoordeel voor je pensioen te sparen. Met je partner kun je in de huwelijks-/partnerschapsvoorwaarden of in een samenlevingscontract financiële afspraken maken, zodat je toch vermogen op kunt bouwen ondanks het feit dat jij minder betaalde uren werkt.
Wetgever zit ook niet stil
Pensioen en inkomen voor later, pensioen na een scheiding, ook de wetgever houdt zich op dit moment druk bezig met deze onderwerpen. Zo regelt het Pensioenakkoord dat de wijze waarop pensioen wordt opgebouwd straks voor iedereen op dezelfde wijze gebeurt: de maandelijkse pensioenpremie die de werkgever bij een pensioenfonds stort, zal belegd worden. Hierdoor worden werknemers voor de hoogte van hun jaarlijkse pensioenuitkering straks afhankelijk van de beleggingswaarde van hun pensioenpot.
Ook denkt de wetgever na over de mogelijkheid voor zelfstandig ondernemers om deel te kunnen nemen aan een pensioenregeling.
Voor scheidende stellen is de 'Wet pensioenverdeling bij scheiding' in aantocht, die naar verwachting per 1 juli 2022 in werking treedt. Deze wet regelt, dat het ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen waar een partner (veelal de vrouw) bij echtscheiding recht op heeft, automatisch wordt omgezet in een eigen ouderdomspensioenaanspraak. Dit heeft als voordeel dat de vrouw niet meer afhankelijk is van haar ex-partner voor de datum waarop het pensioen uitgekeerd wordt. Ook zal het pensioen niet meer stoppen als de ex-partner eerder zou overlijden dan de vrouw. Deze wet gaat niet gelden voor samenwoners.
Kom in actie
En zorg dat je inzicht krijgt in jouw pensioen. Kom te weten wat je nu kunt doen om later geen geldzorgen te hebben en regel dit ook. Heb je al iets geregeld? Bekijk dan regelmatig of het nog in lijn is met je financiële wensen. Betrek je partner erbij en weet samen hoe jullie financiële toekomst eruit kan zien.
Wij helpen graag om inzicht te geven in jouw financiële positie, zowel nu als in de toekomst.
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met mr. E. (Edwin) Wolters RB, Fiscalist bij HLB Nannen in Emmen.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)591 61 23 77
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met mr. Annelies Posthumus, Senior Belastingadviseur bij HLB Blömer in Nieuwegein.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)30 605 85 11
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met mr. E. (Edwin) Wolters RB, Fiscalist bij HLB Nannen in Emmen.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)591 61 23 77
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met HLB Witlox Van den Boomen, Algemene contactgegevens bij Newtone in Waalre.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)402 21 58 05
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met HLB Witlox Van den Boomen, Algemene contactgegevens bij Newtone in Waalre.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)402 21 58 05
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met J.M. (Hans) Barneveld AA, Partner bij HLB Amsterdam in Amsterdam.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)6 52 41 02 94
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met mr. Annelies Posthumus, Senior Belastingadviseur bij HLB Blömer in Nieuwegein.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)30 605 85 11
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met P.H.P.J. (Pascal) Scheerder, Partner / Belastingadviseur bij HLB Den Hartog in Rotterdam.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)10 278 11 00
Heeft u nog vragen?
Neem direct contact op met P.H.P.J. (Pascal) Scheerder, Partner / Belastingadviseur bij HLB Den Hartog in Rotterdam.
Stuur een e-mail of bel +31 (0)10 278 11 00
In een speciale reeks van artikelen gaan wij de dieper in op aspecten die belangrijk zijn voor vrouwen. Lees hier over de aspecten die verder aan bod komen.
