Overdracht vermogen naar partner zonder heffing van schenkingsrecht

Bij Estate Planning is het maken of wijzigen van huwelijkse voorwaarden een belangrijk instrument om vermogen van de ene naar de andere partner (gehuwden of geregistreerd partners) zonder schenkbelasting over te laten gaan. 

Al in de vijftiger jaren van de vorige eeuw heeft de Hoge Raad beslist dat het aangaan van een gemeenschap van goederen tussen echtgenoten geen schenking inhoudt van de “rijke” aan de “minder bedeelde” echtgenoot. Ook in het zicht van overlijden kan op deze wijze vermogen zonder heffing van de ene partner naar de andere partner overgaan. 

Beperkte gemeenschap met één bankrekening geen schenking

Een vraag die nog openstond was of het in de gemeenschap brengen van één goed een schenking kan opleveren. Op 7 mei 2021 heeft de Hoge Raad hierover een belangrijke uitspraak gedaan. De Hoge Raad bevestigt dat het aangaan van een beperkte gemeenschap van goederen voorafgaand aan het huwelijk ook geen schenking is, ook al betreft de beperkte gemeenschap maar één goed. 

Wat speelde er?

Voorafgaand aan het huwelijk in 2008 stellen de man en vrouw in deze zaak huwelijkse voorwaarden op, waarin ze afspreken dat niets gemeenschappelijk is, met uitzondering van één bankrekening. De man stort vervolgens € 10 miljoen op die rekening, de vrouw stort niets. Het vermogen van de man bedroeg op dat moment circa € 150 miljoen en dat van de vrouw circa € 1 miljoen. De man overlijdt vier jaar later. De Belastingdienst is van mening dat er in 2008, ten tijde van het aangaan van het huwelijk, een schenking van de man aan de vrouw heeft plaatsgevonden van € 5 miljoen en legt een aanslag schenkbelasting op. Zowel de Rechtbank als het Hof geeft de inspecteur echter geen gelijk. De Hoge Raad oordeelt nu ook dat er geen sprake is van een belaste schenking.

Twee argumenten spelen daarbij een rol:

• bij het ontstaan van de beperkte huwelijksgemeenschap is nog geen sprake van een voltooide vermogensverschuiving ten gunste van de vrouw van een bedrag van € 5 miljoen.  Dit is het geval omdat de bankrekening gedurende het huwelijk nog kan muteren;
  
• de vrouw kon niet over de helft van het banksaldo beschikken als ware het een aan haar afzonderlijk toebehorend vermogensbestanddeel (beide echtgenoten konden over de gehele bankrekening beschikken).
  

Wat betekent deze uitspraak?

De Hoge Raad heeft zich nu uitgesproken over de situatie waarin voorafgaand aan het huwelijk huwelijkse voorwaarden met een beperkte gemeenschap werden overeengekomen. Dit biedt zeer interessante mogelijkheden om een deel van het vermogen over te laten gaan.

De vraag is nog wel of het wijzigen van huwelijksvoorwaarden tijdens het huwelijk van koude uitsluiting naar een beperkte gemeenschap ook geen schenking is. Daar bestaat nog geen volledige zekerheid over. De mogelijkheid bestaat dat, als dit wordt voorgelegd aan de Hoge Raad, er een andere uitkomst volgt. Daarnaast kan het zijn dat de wetgever naar aanleiding van deze uitspraak met een wetswijziging komt, waardoor er in dit soort gevallen toch sprake is van een belaste schenking.

Advies

Gaat u trouwen? Laat u dan goed adviseren over het wel of niet maken van huwelijkse voorwaarden. Bent u al gehuwd en heeft u al huwelijkse voorwaarden? Kijk dan nog eens goed of deze nog wel overeenkomen met uw huidige wensen en wat de invloed hiervan op uw vermogen is. Wij kunnen u daarbij helpen.