Belastingheffing box 3: hoe nu verder?

De Hoge Raad is van oordeel dat de met ingang van 1 januari 2017 geldende vermogensrendementsheffing in de inkomstenbelasting in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens in het geval iemand door dit forfaitaire stelsel wordt geconfronteerd met een heffing naar een voordeel uit sparen en beleggen dat hoger is dan het werkelijk behaalde rendement. De Hoge Raad biedt hiervoor in deze zaak rechtsherstel door te bepalen dat alleen het behaalde werkelijke rendement uit de tot de rendementsgrondslag behorende bezittingen in de heffing wordt betrokken.

De uitspraak dwingt de politiek tot het maken van belangrijke keuzes. In dit artikel informeren wij u over de stand van zaken.

Bepalen werkelijk rendement

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat aangesloten moet worden bij het ‘werkelijke rendement’. De staatsecretaris heeft een aantal externe deskundigen gevraagd om dit begrip te definiëren.

Het advies van de deskundigen is dat bij de bepaling van het werkelijke rendement tevens rekening moet worden gehouden met de waardemutaties van de onderliggende vermogensbestanddelen. Dat betekent bijvoorbeeld dat ook de koersstijging (of daling) van aandelen en de toename (of afname) van de waarde van onroerend goed tot het rendement behoren.

Het is nog niet bekend of de politiek dit advies overneemt. Ook is niet bekend of belastingplichtigen met vermogenswinsten om die reden helemaal geen recht meer hebben op compensatie ten aanzien van de belastingheffing over hun bank- en spaarrekeningen. Dit zal afhangen van politieke keuzes en de mogelijkheden om geautomatiseerd rechtsherstel te bieden (zie hierna). 

Tijdig bezwaar gemaakt tegen de aanslag over 2017, 2018, 2019 en/of 2020?

Dit betreft de zogenoemde massaal-bezwaar procedures. De Staatssecretaris voor Fiscaliteit en Belastingdienst heeft op 4 februari 2022 aangegeven dat alle bezwaren gegrond zijn verklaard. Het fictieve rendement over inkomsten en sparen en beleggen moet vervangen worden door het werkelijke rendement.

In de komende periode gaat de staatsecretaris samen met de Belastingdienst op zoek naar een geautomatiseerde oplossing voor het afdoen van de bezwaarschriften. Daarbij is o.a. van belang op welke wijze het werkelijke rendement dient te worden bepaald. De kans bestaat dat belastingplichtigen zelf nog bewijsstukken moeten aanleveren, zeker indien ook sprake is van aandelen en/of onroerend goed. Wij verwachten uiterlijk in mei 2022 een update vanuit de politiek.

De meeste bezwaarschriften dienen formeel voor 4 augustus 2022 afgewikkeld te worden. De staatsecretaris heeft al aangegeven dat deze deadline vermoedelijk niet gehaald kan worden. Te zijner tijd bestaat wellicht de mogelijkheid om de overheid in gebreke te stellen en een dwangsomvergoeding te eisen. Wij informeren u hierover te zijner tijd.

Geen bezwaar gemaakt tegen reeds opgelegde definitieve aanslag over 2017, 2018, 2019 en/of 2020?

Vragen?

Mocht u omtrent uw eigen positie ten aanzien van Box 3 vragen hebben, neemt u dan contact met ons op. In overleg met u zullen wij uw positie bepalen en, indien mogelijk en gewenst, bezwaar voor u maken.