Tussenstand bedrijfsopvolgingsregelingen voor de Schenk- en Erfbelasting en Inkomstenbelasting

In een vorig artikel Status van de bedrijfsopvolgingsregelingen bij schenken en overlijden hebben wij u geïnformeerd over de mogelijke aanpassingen van de bedrijfsopvolgingsregelingen. Het gaat om de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) voor de schenk- en erfbelasting en de doorschuifregeling (DSR)voor de inkomstenbelasting. Inmiddels is er bij het verschijnen van de Voorjaarsnota 2023 van 28 april 2023 concreter geworden aan welke aanpassingen wordt gedacht. Deze wijzigingen zullen met ingang van 1 januari 2025 in werking moeten treden. 

De volgende wijzigingen zijn aangekondigd:

1. Verhoging drempelvrijstelling en verlaging vrijstellingspercentage voor de BOR voor de schenk- en erfbelasting

Nu blijft een onderneming met een going concern waarde tot ongeveer 1,2 miljoen euro volledig vrijgesteld van schenk- en erfbelasting.  Deze 100% vrijstelling wordt naar verwachting met ingang van 1 januari 2025 verhoogd tot 1,5 miljoen euro.

Het vrijstellingspercentage voor de BOR voor een onderneming met een waarde van meer dan 1,5 miljoen euro wordt verlaagd van heden 83% naar 70%. 

2. Het afschaffen van de 5% doelmatigheidsmarge 

Deze doelmatigheidsmarge houdt in dat een belegd vermogen op de balans van de bv  tot 5% van het ondernemingsvermogen toch wordt aangemerkt als ondernemingsvermogen en dus in aanmerking komt voor de bedrijfsopvolgingsregelingen.

De doelmatigheidsmarge wordt vatbaar geacht voor constructies en wordt daarom afgeschaft.   

3. Keuzevermogen kwalificeert slechts voor zover het vermogen in de onderneming wordt gebruikt

Deze maatregel houdt in dat bedrijfsmiddelen die gemengd worden gebruikt slechts zullen kwalificeren voor de BOR en de DSR voor zover ze daadwerkelijk binnen de onderneming worden gebruikt. Als een vermogensbestanddeel deels binnen de onderneming en deels privé gebruikt wordt, dan wordt dat vermogensbestanddeel als keuzevermogen gekwalificeerd. Dat vermogen mag nu nog geheel als ondernemingsvermogen worden geëtiketteerd. De aangekondigde wijziging per 2025 zorgt er dus voor dat alleen het deel dat gebruikt wordt voor de onderneming meetelt voor de bedrijfsopvolgingsregeling voor de schenk- en erfbelasting en de DSR voor de inkomstenbelasting. Over het gedeelte dat niet binnen de onderneming wordt gebruikt zal zowel erf-en schenkbelasting als inkomstenbelasting verschuldigd zijn.

4. Toegang tot de bedrijfsopvolgingsregelingen beperken tot reguliere aandelen met een minimaal belang van 5%

De maatregel houdt in dat niet langer elk aanmerkelijk belang in aanmerking komt voor de BOR en DSR. De toegang wordt beperkt tot reguliere aandelen met een belang van 5% die volledig meedelen in de winstgerechtigdheid en de liquidatieopbrengst. Dit betekent dat bv’s met meerdere soorten aandelen, die ieder recht hebben op een ander deel van de winst en/of het eigen vermogen van de bv, mogelijk niet meer in aanmerking komen voor de BOR en de DSR. Alleen preferente aandelen die uitgegeven zijn in het kader van een gefaseerde bedrijfsopvolging blijven, net zoals nu, ook onder de bedrijfsopvolgingsregelingen vallen. De huidige zogenaamde ‘verwateringsregeling’ blijft bestaan. Het gaat dan uitsluitend om situaties waarbij een belang onder de 5% grens (maar > 0,5%) is gekomen vanwege schenkingen, verervingen of vanwege huwelijksvermogensrecht.  

5. Versoepelingen van de bezits- en voortzettingseis voor de BOR  

De aangekondigde maatregelen zullen eind juni uitgebreider worden toegelicht. Vervolgens zullen de aangekondigde maatregelen in een wetsvoorstel omgezet moeten worden. Wellicht wordt dat op Prinsjesdag 2023 gepubliceerd. 

Eén wijziging gaat al per 1 januari 2024 in!  

Verhuurd onroerend goed aan derden komt met ingang van 1 januari 2024 niet in aanmerking voor de BOR en de DSR. Verhuurd onroerend goed aan derden zal standaard als beleggingsvermogen worden aangemerkt. Ondernemingen met vermogen dat (deels) bestaat uit verhuurd onroerend goed aan derden komen dus met ingang van 1 januari 2024 niet in aanmerking voor de BOR voor de schenk- erfbelasting en de DSR voor de inkomstenbelasting. De schenking of vererving van dit vermogen op de balans van onderneming zal zowel met schenk- en erfbelasting als inkomstenbelasting worden belast. 

Met het oog op de aangekondigde wijzigingen kan het raadzaam zijn om uw onderneming nog met de huidige bedrijfsopvolgingsregelingen over te dragen. Wilt u hierover van gedachten over wisselen, neemt u dan gerust contact met ons op.

Met onze artikelen houden wij u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.

Geschreven naar de stand van zaken op 18 mei 2023